Een schone fiets
Fietsen op een schone fiets is net als rijden in een schone auto. Het rijdt gewoon beter, lekkerder. Na een fietstocht direct je fiets schoonmaken is dan ook een must. Maar hoe doe je dat?
Van Jan Willem van Leeuwen, van de gelijknamige fietsenmaker uit Rozenburg, kregen we vrijdagavond 21 maart 2014 instructie.
![]() |
Wat het betekent als je de fiets niet goed onderhoud laat bijgaande foto van een Merckx Team SL frame zien. Een mooi lichtgewicht aluminium frame van slechts 6 jaar oud is onder de bidonhouders zover gecorrodeerd dat het frame gestraald en opnieuw gespoten moet worden om er weer netjes uit te zien. Het moet gezegd dat de lak van het frame van een mindere kwaliteit is en dat de moertjes die in het frame zijn gezet om de bidonhouder vast te kunnen zetten hebben losgelaten (en dat voor zo’n duur frame). Daardoor komen er scheurtjes in de lak en kan er water met vuil onder de lak op het aluminium terecht komen. Op zich is alu-corrosie niet zo heel erg, maar als het gedeeltelijk opgesloten zit gaat het verder en kan behoorlijke putten veroorzaken.
Op die plaatsen wordt het materiaal zwakker en kan op een gegeven moment scheuren. Het corroderen kan voorkomen worden door na iedere rit de fiets even af te spuiten en te wassen. Zorgen voor wat montagevet tussen en rond de verbindingen kan een hoop ellende voorkomen. En haal de boel een paar keer per jaar uit elkaar en zet het in de (auto) was. |
Je begint als je thuiskomt eerst het losse vuil af te spuiten. Niet met een hogedrukspuit maar met een gewone waterslang. Met een hogedrukspuit, breng je het vuil alleen maar op plaatsen waar het absoluut niet mag komen, zoals in de lagers van je wielen, de schakels van je ketting, je trappers. Dus niet doen. Afhankelijk van hoe vuil de ketting en derailleurs en andere delen als remmen zijn, en hoeveel vet en olie daarop zit, gebruik je een ontvetter om het vet met vuil te verwijderen. Breng met een kwast de ontvetter aan en laat die even intrekken. Als het losse vuil is weg gespoeld en de ontvetter vijf minuten heeft ingetrokken, ga je de fiets eerst even afspuiten en dan soppen met een daarvoor geschikt sopje. Je kan een heleboel speciale soorten zeep kopen, je kunt ook Dreft of een auto shampoo gebruiken, als het maar biologisch afbreekbaar is. Was zoveel mogelijk eerst met een zachte borstel. Nog aanwezig vuil als zandkorrels kunnen bij wrijven met een spons je lak behoorlijk beschadigen. Hardnekkig vuil doe je daarna wel met een spons. Is de fiets schoon, spoel alles er dan grondig vanaf en laat hem even drogen. Doe dit niet in de huiskamer, maar ergens boven een rioolput. De bij de fietsenmaker verkrijgbare ontvetter en sop zijn tegenwoordig zodanig milieu verantwoordt dat het via het riool mag worden afgevoerd. |
![]() |
![]() |
![]() |
Na het drogen begint het poetsen. Met een speciale polish of gewoon Turttle auto-wax voorkom je dat vuil zich hardnekkig afzet op het frame en andere delen. Op de ketting doe je een paar druppels dunne olie, die je tussen je vingers verdeeld over de ketting. Je kunt ook wax gebruiken. De olie moet vooral op de ronde schakels die werken als rollager. Door een aantal keren te schakelen en de trappers rond te draaien, komt er ook voldoende olie op de tandwielen. Met een speciaal meetinstrument kun je meten of de ketting nog goed is. Door de krachten die op de ketting komen, waardoor slijtage, rekt de ketting langzaam uit. Daardoor raken ook de tandwielen versleten. Immers de langere schakel past niet meer goed tussen de tanden van de wieltjes. Om slijtage aan de dure tandwielen beperkt te houden is op tijd vervangen van de ketting een goedkopere optie. Advies is om of te meten, of na 1500 km de ketting te vervangen. Meetapparatuur is niet duur. Zo kun je wel drie tot vier keer een ketting vervangen, met dezelfde tandwielen. In plaats van 3500 km, doe je dan 6000 km of meer met een set tandwielen. |
Het balhoofd wordt meestal overgeslagen, dat vinden we allemaal nogal moeilijk. Jan Willem liet zien dat het helemaal niet moeilijk is, maar zo nu en dan wel noodzakelijk om nieuw vet aan te brengen op de beide lagers in het balhoofd. Er komt namelijk altijd vuil binnen. Zorg wel dat je vet gebruikt wat geschikt is voor carbon, als je een carbon fiets / voorvork hebt. Let op bij montage als je het balhoofd hebt los gehad. Zorg dat alle ringen (spacers) weer in dezelfde volgorde worden aangebracht. Bovenop de ringen de stuurpen niet direct vastzetten. Eerst stel je met het boutje en de ring bovenop het balhoofd af, zonder speling maar wel goed soepel draaibaar. Is dat gebeurd, dan pas de stuurpen (recht naar voren) vastzetten. Met een momentsleutel zet je de boutjes vast. Ook de zadelstang raakt van bovenaf vervuilt. Een enkele keer loshalen is nodig zodat hij niet te vast gaat zitten en gaat kraken. Onthoudt de stand waar hij op stond of doe een stukje tape om de stang. Maak goed schoon, ook de zadelbuis, en vet hem in met voor carbon (bij carbonfiets) geschikt montagevet. Vastzetten doe je bij een carbonfiets met een momentsleutel. De draaiende delen van de remmen na het schoonmaken en drogen voorzien van een druppeltje olie. De remblokjes goed nakijken op deeltjes aluminium. Het beste is de remblokjes even te behandelen met een niet te grove vijl waardoor ze iets opgeruwd worden. De spleetjes in de blokjes goed schoonmaken met bijvoorbeeld een klein schroevendraaiertje. Alle vuil eruit halen. De remvlakken op de wielen controleren op uitstekende deeltjes en eventueel met schuurpapier weer glad maken. Een zandkorrel in een remblokje kan een lelijke groef in je wiel veroorzaken. |
Altijd voor het fietsen de banden controleren op beschadigingen en op steentjes of stukjes glas. Beschadigingen als scheurtjes eventueel repareren met seconden lijm. Steentjes en glas verwijderen. Controleer of de remmen niet in de ‘los’ stand staan, er niets trilt aan de fiets, geen voelbare speling is en of de snel-spanners van de wielen vast staan. De laatste hoeven niet te vast! Sommige mensen zetten ze zo vast, dat de lagers van de wielen naar elkaar toe worden getrokken en het wiel gewoon zwaar loopt.
![]() |
![]() |
- Details
- Geschreven door Eef Hummel